MOCAK w sierpniu

Minizwiedzanie z przewodnikiem w języku angielskim
W sierpniu i we wrześniu zapraszamy do udziału w nowym cyklu wydarzeń Mini Guided Tours in English. Podczas spotkań w niewielkich grupach (maksymalnie siedem osób) zobaczymy wybrane dzieła z aktualnie trwających wystaw w MOCAK-u, skupiając się na następujących tematach:
•    4 sierpnia, wtorek, godz. 12 – Visualising Religion, Spirituality and Ritual
•    6 sierpnia, czwartek, godz. 19 – The Human Form in Art
•    8 sierpnia, sobota, godz. 11 – Con(text)ual: Writing as an Art Form
•    18 sierpnia, wtorek, godz. 12 – Light, Space and Form: Defining the Installation
•    20 sierpnia, czwartek, godz. 19 – Activism, Advocacy and Art
•    22 sierpnia, sobota, godz. 12 – Art in the Digital Age
•    25 sierpnia, wtorek, godz. 12 – Art as Cultural Heritage
•    27 sierpnia, czwartek, godz. 19 – Realism as Reflection
•    29 sierpnia, sobota, godz. 12 – Elevating the Mundane: Depicting Daily Life
•    1 września, wtorek, godz. 12 – Faces of Portraits

Mini Guided Tours są prowadzone przez Joannę Pottle – amerykańską artystkę, badaczkę i edukatorkę, stypendystkę Fundacji Fulbrighta, od 2019 roku mieszkającą w Krakowie i współpracującą z Działem Wiedzy o Sztuce MOCAK-u.
Wydarzenia odbywają się w języku angielskim w małych grupach (do 7 osób) zgodnie z zasadami bezpieczeństwa sanitarnego MOCAK-u. Wstęp w cenie biletu na wystawy.
Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc prosimy o wcześniejszą rezerwację e-mailowo: edukacja@mocak.pl lub telefonicznie: 12 263 40 36 (od wtorku do soboty w godzinach 11–19).
Prosimy o przybycie do recepcji MOCAK-u na pięć minut przed rozpoczęciem zwiedzania. Szacowany czas oprowadzania to 30–45 minut.
 
Czwartki z Kolekcją. Beat Streuli
Czwartki z Kolekcją to projekt, w ramach którego w każdy czwartek – dzień darmowego wstępu na wystawy Kolekcji MOCAK-u – w sali audiowizualnej można zobaczyć wybrane prace wideo z Kolekcji Muzeum. Pokazy są również dostępne w internecie!
W lipcu i sierpniu, w ramach letniej odsłony Czwartków z Kolekcją, prezentujemy wideo Beata Streulego Surferzy z Tamaramy 01-24-01. Praca przedstawia grupę surferów w pobliżu plaży Tamarama w Sydney. W próbie poskromienia żywiołu zabawa miesza się z testowaniem sprawności fizycznej. Ludzie wynurzają się na moment i natychmiast zostają z powrotem zepchnięci pod wodę.
Beat Streuli – fotografia, instalacja, wideo. Artysta najbardziej znany jest z portretowania przechodniów w ich codziennej wędrówce. Ukazuje mieszkańców miast z całego świata. Z tłumu wyławia osoby, które szczególnie przykuły jego uwagę. Interesuje go moment, kiedy z twarzy portretowanego opada maska przeznaczona dla innych i pojawia się prawdziwe oblicze. Tłem dla przedstawień są najczęściej dynamiczne współczesne metropolie.
Pokazy odbywają się przez cały dzień w sali audiowizualnej w godzinach 11–21. W czwartki wstęp na wystawy Kolekcji MOCAK-u jest darmowy.
Pokazy są również dostępne od godziny 20 w formie live streamu na kanale YouTube Muzeum
 
Słowa-obrazy. Warsztaty z syryjską poetką Kholoud Charaf
W sobotę 8 sierpnia o godzinie 12 zapraszamy młodzież i dorosłych do podcieni MOCAK-u na warsztaty prowadzone przez syryjską poetkę Kholoud Charaf.
Uczestnicy wspólnych działań będą mieli okazję do refleksji nad naturą języka i obrazu, a także do zapoznania się z językiem i kulturą arabską oraz twórczością Kholoud Charaf. Stworzymy nowe hasła do Słownika polsko-arabskiego!
Obowiązują zapisy pod adresem edukacja@mocak.pl lub telefoniczne: 12 263 40 35 (wtorek – sobota, 11–19). Uczestnicy proszeni są o pojawienie się w podcieniach MOCAK-u 10 minut przed wydarzeniem. Zajęcia odbędą się w kameralnej grupie z zachowaniem zasad bezpieczeństwa sanitarnego. Szczegółowe informacje dotyczące zwiedzania oraz wytycznych sanitarnych zamieszczone są na stronie internetowej Muzeum w zakładce regulamin zwiedzania.
Spotkanie prowadzone w języku angielskim, Muzeum zapewnia pomoc w tłumaczeniu na język polski.
Z przyjemnością informujemy również, że w ramach serii wydawniczej Instytutu Kultury Willa Decjusza pod patronatem programu Kraków Miasto Literatury UNESCO w przekładzie Marka Dziekana ukazała się właśnie książka Kholoud Charaf Powrót do Gór. Dziennik w cieniu wojny. Promocja tej publikacji odbędzie się w Willi Decjusza 26 lipca 2020 roku o godzinie 17.
Kholoud Charaf – syryjska poetka i publicystka. Stypendystka programu ICORN. Od 2018 roku mieszka w Krakowie i współpracuje z MOCAK-iem. Jest autorką tomików Resztki motyla (2016) i Odwrócone niebo (2019) oraz książki Powrót do gór. Dziennik w cieniu wojny (2019), za którą otrzymała najważniejsze wyróżnienie arabskiego świata literackiego – Nagrodę Ibn Battuty. Aktualnie jest stypendystką Artist Protection Fund, przebywającą w Willi Decjusza.
 
Kuratorskie wprowadzenie do wystawy Romana Ingardena Filozof i fotograf
Zapraszamy na kuratorskie wprowadzenie do wystawy Romana Ingardena Filozof i fotograf. Krótki (20-minutowy) wstęp ma na celu przybliżenie zwiedzającym postaci Romana Ingardena oraz omówienie tematów poruszanych na wystawie. Jest to również okazja to rozmowy na temat pracy związanej z przygotowaniem wystawy, w tym archiwum liczącego blisko pięć tysięcy fotografii Romana Ingardena.

Terminy:
13.8.2020, godz. 18
27.8.2020, godz. 18
10.9.2020, godz. 18
24.9.2020, godz. 18

Udział w cenie biletu wstępu. Uczestnicy proszeni są o pojawienie się przy Galerii Alfa MOCAK-u dwie minuty przed rozpoczęciem zwiedzania.

Na wydarzenia obowiązują zapisy pod adresem recepcja@mocak.pl lub telefoniczne: 12 263 40 01.
Szczegółowe informacje dotyczące zwiedzania Muzeum oraz wytycznych sanitarnych zamieszczone są na stronie internetowej Muzeum w zakładce regulamin zwiedzania
 
Kameralne Kino Letnie w MOCAK-u
W ramach akcji Bądź turystą w swoim mieście – zwiedzaj Kraków przez całe wakacje MOCAK zaprasza na wieczorne seanse filmowe, których tematem będzie sztuka. Pokazy odbywać się będą w piątki od 3 lipca do 28 sierpnia o godzinie 21 w podcieniach Muzeum. Pełny program kina letniego w MOCAK-u >>
Wstęp 5 zł, bilety do nabycie w kasie Muzeum przed seansem oraz pod tym linkiem. Sprzedaż online będzie uruchamiana dwa tygodnie przed wydarzeniem i kończyła się w dniu seansu o godz. 12.
Obowiązek informacyjny dla uczestników projekcji kinowej.
Poprzednie edycje kina letniego w MOCAK-u cieszyły się dużym zainteresowaniem. Nie chcemy rezygnować z tej tradycji! Ze względu na obostrzenia sanitarne i bezpieczeństwo widzów w tym roku musieliśmy jednak ograniczyć liczbę miejsc. Zapraszamy maksymalnie 40 osób na jeden seans. Regulamin projekcji dostępny jest tutaj. Przypominamy, że w czwartki i w piątki Muzeum jest czynne do godziny 21.
7 sierpnia, piątek, godz. 21
Mr. Gaga
Mr. Gaga: A True Story of Love and Dance
Holandia / Niemcy / Szwecja / Izrael, 2017
reż. Tomer Heymann
1 h 40 min
Język angielski, napisy polskie
Mr. Gaga to najciekawszy film o tańcu współczesnym od czasu Piny („Variety”), a jednocześnie laureat wielu nagród publiczności na międzynarodowych festiwalach. To film pozwalający zrozumieć związek ciała i ruchu z naszymi emocjami. Mr. Gaga opowiada o genialnym choreografie Ohadzie Naharinie, wieloletnim szefie najsłynniejszego zespołu tańca współczesnego z Izraela – Batsheva Dance Company. Reżyser Tomer Heymann towarzyszył artyście przez osiem lat, aby ukazać jego życie i niezwykłą ewolucję jako tancerza, twórcy i człowieka. Heymann rejestrował zarówno jego życie prywatne, przebieg prób zespołu, jak i zajęcia z opracowanego przez Naharina języka ruchu – GAGA – umożliwiającego każdemu wyrażenie swoich emocji poprzez taniec. W połączeniu z niepokazywanym dotychczas materiałem archiwalnym oraz fragmentami tanecznych spektakli Batshevy dostajemy fascynującą historię człowieka, który zrewolucjonizował świat tańca współczesnego.

________________________________________
14 sierpnia, piątek, godz. 21
Obrazy bez autora
Werk ohne Autor
Niemcy, 2018
reż. Florian Henckel von Donnersmarck
3 h 8 min
Język niemiecki, napisy polskie
Po kilku latach artystycznego milczenia czołowy niemiecki reżyser Florian Henckel von Donnersmarck (Życie na podsłuchu, Turysta) powraca ze zrealizowanym z rozmachem filmem opartym na historii życia malarza Gerharda Richtera. Obraz zdobył wiele nagród na światowych festiwalach, w tym w Wenecji. Był także nominowany do Oscara oraz Złotych Globów. Zainspirowany prawdziwymi wydarzeniami obejmującymi trzy epoki niemieckiej historii, opowiada historię młodego studenta Akademii Sztuk Pięknych Kurta, który zakochuje się z wzajemnością w swojej koleżance Ellie. Na drodze uczuciu staje ojciec dziewczyny, szanowany lekarz, prof. Seeband. Młodzi bohaterowie nie mają świadomości, że ich życie uwikłane zostało w mroczną tajemnicę z przeszłości, którą skrzętnie skrywa Seeband.


21 sierpnia, piątek, godz. 21
Paterson
USA, 2016
reż. Jim Jarmusch
1 h 58 min
Język angielski, napisy polskie
Paterson to najlepszy od lat film Jima Jarmuscha. Twórca Broken Flowers stworzył pełną humoru opowieść o tym, że życie jest poezją i każdy może odnaleźć szczęście na swój sposób. Paterson (Adam Driver) jest kierowcą miejskiego autobusu. Niczego mu nie brakuje. Kocha swoją pełną szalonych pomysłów żonę (Golshifteh Farahani), która każdego dnia tworzy nowy plan na przyszłość. Mężczyzna ma czas na swoją pasję (pisanie wierszy), spacery z psem i spotkania z grupą zaprzyjaźnionych ekscentryków. Jest wśród nich przeżywający zawód miłosny kompan od kufla, wyzwolona singielka przesiadująca wieczorami w barze czy wiecznie narzekający kolega z pracy, który zazdrości Patersonowi pogody ducha. Jednak na skutek zabawnego zbiegu okoliczności stoicki spokój tytułowego bohatera zostaje poddany próbie.

28 sierpnia, piątek, godz. 21
Camille Claudel 1915
Francja, 2013
reż. Bruno Dumont
1 h 35 min
Język francuski, napisy polskie
Akcja filmu rozpoczyna się w 1915 roku. Wysłana przez rodzinę do ośrodka dla obłąkanych na południu Francji rzeźbiarka Camille Claudel (Juliette Binoche) czeka na odwiedziny swojego brata Paula. Opuszczona przez najbliższych, dręczona obsesjami, miota się między paranoją a apatią. Bruno Dumont, bohater retrospektywy 11. MFF Nowe Horyzonty pokazuje, jak wokół bohaterki wznoszą się kolejne mury. Otaczają ją zimne ściany szpitala i pozbawieni władzy nad swoim życiem pensjonariusze. Jej zmysły wykrzywia nadwrażliwość, sprzeciw wobec losu, skazującego odmienne jednostki na zamknięcie. Smutkiem przejmuje obojętność ukochanego brata Camille, poety, zachwyconego dobrocią i mądrością Boga, a niepotrafiącego dostrzec cierpienia siostry. Claudel spędziła w ośrodku 30 lat życia, definitywnie zrywając ze sztuką.

Opisy filmów pochodzą od dystrybutorów.
 
________________________________________
    
Projektor laserowy zakupiono dzięki projektowi „Wzmocnienie oferty Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK poprzez zakup nowoczesnego sprzętu multimedialnego” współfinansowanemu przez Unię Europejską w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014–2020.
   
 
Wystawy w Muzeum

Roman Ingarden Filozof i fotograf
Kurator: Marlena Nikody
Czas trwania wystawy: 12.5.2020–27.9.2020
Miejsce: Galeria Alfa
W 2020 roku przypada 50. rocznica śmierci Romana Ingardena. Z tej okazji w Galerii Alfa prezentujemy monograficzną wystawę blisko 150 jego fotografii powstałych w latach 1942–1970 i wybranych spośród pięciu tysięcy zdjęć znajdujących się w Archiwum MOCAK-u. Nasz wybór obejmuje wszystkie tematy obecne w twórczości fotograficznej filozofa. Pokazujemy autoportrety i portrety, przyrodę, architekturę i martwe natury. Ekspozycja ujawnia nieznane oblicze Romana Ingardena. Okazuje się on człowiekiem romantycznym, psychologicznie wnikliwym, czułym na ulotność piękna. Pomnikowy filozof odkrywa swoją ludzką wrażliwość i nieśmiałość wobec świata, na który patrzy.
Roman Ingarden (1893–1970) studiował matematykę i filozofię we Lwowie, Getyndze, Wiedniu i Fryburgu Bryzgowijskim. Pracę doktorską, obronioną w 1918 roku, napisał pod kierunkiem Edmunda Husserla. Pracował jako nauczyciel i wykładowca. W 1933 roku został profesorem na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W latach 1950–1956 musiał z powodów politycznych zawiesić pracę uniwersytecką. Wówczas powstała większość fotografii prezentowanych na wystawie. W 1957 roku został kierownikiem Katedry Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie dzięki niemu powstał najsilniejszy ośrodek polskiej fenomenologii. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk. Jest autorem wielu książek, artykułów oraz przekładów: od filozofii literatury poprzez estetykę po teorię poznania i ontologię. Roman Ingarden zyskał na świecie uznanie głównie dzięki swoim pracom z dziedziny ontologii i estetyki. Wystawa jest okazją do skonfrontowania jego myśli filozoficznej i praktyki fotograficznej.
Ekspozycja wpisuje się w nasz cykl projektów, w których pokazujemy wybitnych poetów, prozaików i myślicieli w innych rolach twórczych – jako malarzy, rysowników, twórców kolaży czy fotografów. Dotychczas odbyły się wystawy między innymi Wisławy Szymborskiej, Zbigniewa Herberta, Joachima Ringelnatza, Leona Chwistka i Herty Müller. Każdej ekspozycji towarzyszy obszerna publikacja analizująca i porównująca różne dziedziny twórczości.
 
Papież
Artyści: Rafał Bujnowski, Hubert Czerepok, Edward Dwurnik, Mounir Fatmi, Peter Fuss, Volker Hildebrandt, Marcin Maciejowski, Wojciech Plewiński, Mateusz Sarzyński, The Krasnals, Piotr Uklański
Kurator: Delfina Jałowik
Koordynator: Mirosława Bałazy
Czas trwania wystawy: 12.5.2020–20.9.2020
Miejsce: Galeria Beta


Papież to kolejna wystawa prezentująca różnorodne wypowiedzi artystyczne odnoszące się do biskupa Rzymu. Pierwsza miała miejsce w 2014 roku. Teraz, z okazji stulecia urodzin Karola Wojtyły (1920–2005), Jana Pawła II, Muzeum przygotowało nową prezentację poświęconą fenomenowi jego osoby.
    Punkt wyjścia wystawy stanowią prace z Kolekcji MOCAK-u – dzieła Rafała Bujnowskiego i Volkera Hildebrandta. Skupiają się one na masowej produkcji wizerunków papieża, kulcie przedmiotów, z którymi miał styczność, oraz na sposobie prezentowania przez media istotnych dla jego pontyfikatu wydarzeń.
    Te prace zostają dopełnione dziełami skupiającymi się na różnych aspektach obecności Jana Pawła II w świadomości społecznej. Z jednej strony odnoszącymi się do wydarzeń z czasu jego pontyfikatu: pielgrzymek do ojczyzny (Wojciech Plewiński, Hubert Czerepok) czy zamachu na jego życie w 1981 roku (Edward Dwurnik, Mounir Fatmi), z drugiej – pokazującymi, jak obrazy kreowane przez media utrwaliły się w naszej świadomości (Marcin Maciejowski, The Krasnals). Najbardziej oczywistym przejawem fascynacji Janem Pawłem II jest komercjalizacja jego wizerunku – adoracja postaci poprzez produkty mające umacniać kult (Peter Fuss). Inny przykład stanowi chęć budowania wspólnoty poprzez udział w tworzeniu portretu papieża (Piotr Uklański). Kontrowersyjny wymiar fenomenu Jana Pawła II pojawia się, kiedy jego wizerunek zostaje umieszczony na ciele w formie tatuażu (Mateusz Sarzyński).
    Ekspozycji towarzyszy polsko-angielska publikacja zawierająca tekst kuratorski, krótkie biogramy artystów biorących udział w wystawie oraz esej Stanisława Obirka, antropologa kultury, który ukazuje fenomen Jana Pawła II w kontekstach historycznym, religijnym i kulturowym.
 
Dialog z przestrzenią (Kolekcja MOCAK-u)
Artyści: Tomasz Bajer, John Blake, Marek Chlanda, Edward Dwurnik, Matas Janušonis, Krištof Kintera, Karolina Kowalska, Jarosław Kozłowski, Robert Kuśmirowski, Piotr Lutyński, Laura Pawela, David Rabinowitch, Kateřina Šedá, Otto Zitko
Kuratorzy: Delfina Jałowik, Maria Anna Potocka
Koordynator: Dominika Mucha
Czas trwania wystawy: od 12.5.2020
Miejsce: Budynek A, poziom -1



Dzieła, w których relacja z wnętrzem odgrywa istotną rolę i domyka przekaz, najczęściej nazywamy instalacjami. Artyści wykorzystują proponowane im miejsca ekspozycji lub sami je projektują. Na tej wystawie pokazujemy 14 prac odnoszących się do wnętrz neutralnych. Niektóre dzieła anektują zajmowaną przestrzeń, inne wpisują się w ich geometrię, kolejne wykorzystują izolację, ujawniając fragmenty światów prywatnych.

Tomasz Bajer odtwarza wnętrze celi dla muzułmanina w więzieniu w Guantanamo (praca eksponowana w holu).
John Blake wchodzi w przejście pomiędzy ścianami, zawieszając nad nim złowieszcze dmuchawy.
Marek Chlanda potrzebuje intymnej przestrzeni, aby podzielić się tajemniczą stratą.
Edward Dwurnik dominuje pokój swoją portretową wizją Krakowa.
Matas Janušonis unieważnia różnicę między ścianą a podłogą.
Krištof Kintera pokazuje, że ściany mogą być źródłem złych mocy.
Karolina Kowalska próbuje natchnąć chłodne przejście optymizmem tropików.
Jarosław Kozłowski wykorzystuje ścianę jak kartkę książki, umieszczając na niej ostrzegawczy tekst.
Robert Kuśmirowski odtwarza realne wnętrze w sposób emanujący grozą.
Piotr Lutyński buduje własne „domy”, pełne jego wizji kosmosu i natury.
Laura Pawela przenosi estetykę i symbolikę świata wirtualnego w realny.
David Rabinowitch mierzy człowieka za pomocą rzeźby sięgającej od podłogi do sufitu.
Kateřina Šedá zamyka się w pokoju ze wspomnieniem swojej babci.
Otto Zitko anektuje wnętrza przy użyciu swobodnej, a czasem agresywnej kreski.
 
Współczesne modele realizmu (Kolekcja MOCAK-u)
Artyści: Birkás Ákos, Reza Aramesh, Alpin Arda Bağcık, Hans Op de Beeck, Małgorzata Blamowska, Rafał Bujnowski, Ahmad Canaan, Maya Gold, Tomohiro Higashikage, Janina Kraupe-Świderska, Agata Kus, Andreas Leikauf, Marcin Maciejowski, Muntean/Rosenblum, Csaba Nemes, Yigal Ozeri, Laura Pawela, Wilhelm Sasnal, Michał Stonawski, Adeela Suleman, The Krasnals, Craig Wylie
Kurator: Monika Kozioł
Czas trwania wystawy: od 12.5.2020
Miejsce: budynek A, poziom -1

Termin „realizm” pojawił się w drugiej połowie XIX wieku. Niemniej zjawisko przedstawienia realistycznego dotyczy wszystkich epok w historii sztuki. W popularnym odbiorze wierne odwzorowanie rzeczywistości jest traktowane jako „dobra sztuka”. Jednak artystom nie o to chodzi. Oni wykorzystują dialog z obrazami realnymi, aby na ich „ciele” budować własne idee.
    Ludzie postrzegają świat bardzo podobnie – zwraca się on do wszystkich w tym samym języku. Od umiejętności reagowania na ten przekaz zależy nasze przetrwanie i porozumienie z innymi. Dlatego język, w którym mówi do nas rzeczywistość, jest tak czuły na przeinaczenia. Każda zmiana koloru, wielkości i odległości staje się strategicznie ważna i może decydować o życiu. Artyści wykorzystują wrażliwość obrazu realnego i tworzą na tej bazie własne języki. Łagodzą go lub brutalizują, mieszają lub deformują postaci, wprowadzają akcenty absurdu, przerysowują ekspresje i manipulują nimi, odrealniają kolory… W ten sposób mówią językiem realistycznym o rzeczach, które z obrazem rzeczywistym nie mają wiele wspólnego. Ukazują w swoich dziełach ogólny sens życia, czasów i polityki oraz towarzyszące im nastroje, marzenia i perwersje.
    Sztuka współczesna jeszcze bardziej rozszerzyła możliwości lingwistyczne przedstawienia realistycznego. Wiek XX był dobrym nauczycielem. Przerobił kubizm, abstrakcję i geometrię, wprowadził kolaż, wideo oraz techniki komputerowe. Artysta współczesny potrafi wydobyć z obrazów realnych zaskakujące refleksje – na każdy temat.
    Ta wystawa prezentuje prace mówiące w języku realistycznym o wszystkim, co obecnie ważne.
 
II wojna światowa – dramat, symbol, trauma
Artyści: Ryszard Apte, Mirosław Bałka, Krzysztof M. Bednarski, Edward Dwurnik, Wojciech Fangor, Ewa Faryaszewska, Zbigniew Grzybowski, Eugeniusz Haneman, Władysław Hasior, Maria Hiszpańska-Neumann, Lukáš Houdek, Elżbieta Janicka, Maria Jarema, Jane Korman, Paweł Kowalewski, Sigalit Landau, Thomas Lange, Zbigniew Libera, Bronisław Linke, Zbigniew Łagocki, Stefan Mrożewski, Marek Oberländer, Zdzisław Pabisiak, Krystyna Piotrowska, Piotr Saul, Agata Siwek, Klaus Staeck, Witold Stelmachniewicz, Jonasz Stern, Władysław Strzemiński, Łukasz Surowiec, Józef Szajna, Alina Szapocznikow, Roman Tarkowski, Mieczysław Wątorski, Leon Wróblewski, Kazimierz Gustaw Zemła, Artur Żmijewski, Andrzej Żygadło
Kuratorzy: Maria Anna Potocka, Martyna Sobczyk
Koordynator: Mirosława Bałazy
Wernisaż: 24.10.2019, godz. 18
Czas trwania wystawy: 25.10.2019–27.9.2020
Miejsce: budynek A, poziom 0

Tworząc wystawę na temat II wojny światowej, nie mieliśmy ambicji przedstawienia jej historii. Skupiliśmy się na kilku zagadnieniach, które szczególnie mocno odcisnęły się w świadomości Polaków.
Wychodzimy od Sygnałów wojny, bo w tym zagadnieniu kryje się ważny przekaz. II wojna światowa uświadomiła nam, jak bardzo jesteśmy skłonni zagłuszać ostrzeżenia. To ciągle aktualna lekcja. Kolejnym tematem jest Sonderaktion Krakau. 6 listopada 1939 roku aresztowano ponad 180 profesorów krakowskich i wywieziono ich do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen. Naziści postanowili zniszczyć autorytety intelektualne i moralne, aby tym łatwiej zamienić podbite narody w niewolników. Kolejnym punktem na liście „preparowania umysłu ludzkiego” była propaganda antysemicka. Tutaj hitlerowcy trafili na podatny grunt. Na wystawie, w części zatytułowanej Antysemityzm, pokazujemy hasła i afisze podsycające nastroje antyżydowskie. Następnym tematem jest Życie w gettach. To najtragiczniejszy obraz ludzkiej egzystencji z czasu wojny. Znacznie bardziej dramatyczny niż pobyt w obozie koncentracyjnym, ponieważ łatwiej być ofiarą niż doświadczać – w zupełnej niemocy – tragedii najbliższych. Istotny temat wystawy to Powstanie warszawskie – kontrowersyjne wydarzenie ciągle otwarte na interpretacje historyczne i emocjonalne. Niewątpliwie najważniejszym i z powodów etycznych najbardziej aktualnym tematem jest Zagłada. Ta największa kompromitacja wartości europejskich wciąż czeka na przepracowanie, które zaowocowałoby odpowiednio skutecznym ostrzeżeniem na przyszłość. Ekspozycję zamyka Artysta jako świadek dramatu.
W działach historycznych dziełom sztuki towarzyszą dokumenty, materiały propagandowe i literackie. Na wystawie prezentujemy 39 artystów. Wiele prac pochodzi z Kolekcji MOCAK-u. Ekspozycja dotycząca Sonderaktion Krakau powstała we współpracy z Archiwum i Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

    Wystawa II wojna światowa – dramat, symbol, trauma została przedłużona do 27 września. Od 23 czerwca, w związku z wytycznymi konserwatorskimi, na ekspozycji nie będzie już prac Reminiscencje Józefa Szajny oraz Wyspa butów Sigalit Landau. Zaprezentujemy natomiast film Wilhelm Brasse. Fotograf. 3444. Auschwitz 1940–1945
 
Guido Casaretto Duchy materii
Kurator: Agnieszka Sachar
Wernisaż: 24.10.2019, godz. 18
Czas trwania wystawy: 25.10.2019–30.8.2020
Miejsce: budynek A, poziom 0

Wystawa jest kolejną z cyklu indywidualnych prezentacji artystów, których dzieła znajdują się w Kolekcji MOCAK-u. Pokazujemy 17 prac z lat 2014–2019. Siedem z nich powstało specjalnie na wystawę w Krakowie.
Guido Casaretto żyje i tworzy na styku wielu kultur. Urodził się w 1981 roku w Turcji, dorastał w Grecji i we Włoszech, a obecnie mieszka w Stambule. Jego odlegli przodkowie wyjechali z Włoch do Azji Mniejszej w czasach imperium osmańskiego. Nigdy jednak się nie zasymilowali – stali się częścią społeczności określanej jako lewantyńska, którą tworzyli chrześcijańscy imigranci z Francji, Włoch i Anglii. Artysta studiował na Wydziale Malarstwa i Sztuki Konceptualnej Akademii Sztuk Pięknych w Bolonii oraz na Wydziale Malarstwa Uniwersytetu Sztuk Pięknych Mimar Sinan w Stambule. Dystansuje się od wpływu którejkolwiek z kultur na swoją twórczość, chociaż można w niej niekiedy odnaleźć nawiązania do sztuki i tradycji włoskiej.
Guida Casaretta interesują wszelkiego rodzaju materie. Morza, góry, kosmos, ale również kamień i drewno. Bada też materię „przerobioną”, analizując właściwości mebli i sufitów. Zwieńczeniem tych zainteresowań jest „materia ludzka”. Wobec tworzyw podstawowych stosuje techniki tradycyjne, wykorzystując doświadczenia malarzy, rzeźbiarzy i rzemieślników. W odniesieniu do przedmiotów wykonanych przez człowieka metody stają się bardziej skomplikowane – na przykład szafy zostają zmielone, a z uzyskanych wiórów i drobinek szkła pomieszanych z żywicą powstają bezużyteczne kopie mebli. Najdziwniejszą metodę artysta przyjął w odniesieniu do człowieka. W internecie trafił na uniwersalne modele ludzkich sylwetek, stworzone na potrzeby animacji komputerowych. Na bazie kilkuset ujęć konkretnych osób, czyli ich „materii”, zbudowano wizerunek totalny. Guido Casaretto wykorzystał tę syntezę w swoich rzeźbach.
Zainteresowania artysty mają szczególny charakter. Jego sztuka wydaje się wizjonerska. Casaretto analizuje materie Wszechświata, a następnie za pomocą różnorodnych mediów tworzy ich atrapy. Tym samym sugeruje, że nasza przyszłość to perfekcyjna sztuczność.
 
Mikołaj Smoczyński Ekspozycja prywatna
Kurator: Martyna Sobczyk
Wernisaż: 24.10.2019, godz. 18
Czas trwania wystawy: 25.10.2019–20.9.2020
Miejsce: Galeria Re

Twórczość Mikołaja Smoczyńskiego (1955–2009) jest wciąż odkrywana na nowo. Wynika to z ilości materiałów, które pozostały po tym płodnym artyście. Całość jego spuścizny została przekazana MOCAK-owi. Wystawa ma na celu przybliżenie sylwetki jednego z najwybitniejszych polskich twórców. W tym roku obchodzimy 10. rocznicę jego śmierci.
Na Ekspozycję prywatną składają się czarno-białe zdjęcia wykonane w lubelskiej pracowni artysty. Ujawniają one dwustopniowy proces twórczy – konstruowanie obiektu i aranżowanie wnętrza, które następnie było fotografowane. Na obu etapach powstawało dzieło sztuki. Mikołaj Smoczyński kreował własną rzeczywistość. Tylko ona interesowała go jako temat zdjęć.
Prezentowana na parterze galerii seria Autoportrety całopostaciowe ze statywem świadczy o tym, że artysta identyfikował się z rolą fotografa. W tym zapoczątkowanym w latach 80. cyklu sylwetka Mikołaja Smoczyńskiego jest poruszona i rozmyta. Długi czas naświetlania powoduje, że nieostra postać przeciwstawia się wyrazistości miejsca. W ten sposób twórca wyraża zasadę swojej obecności: nigdy w pełni nie pojawia się na żadnym tle.
Najobszerniejszą część wystawy stanowią fotografie z lat 1980–1985. Dotyczą kilku rodzajów aranżacji. Mikołaj Smoczyński ustawiał na tle białych ścian geometryczne obiekty, poddając ich kształt działaniu zmiennego światła padającego z okna. Wieszał też i drapował materie, obserwując rozkład cieni. Odrębną grupę prac – wykonywanych już w galeriach i muzeach – stanowią instalacje, do których zamiast przedmiotów wprowadzał metody. Polegało to na naklejaniu na ściany kilku warstw płótna i siłowym zrywaniu ich po wyschnięciu wraz z częścią tynku. Oba etapy – ściana oklejona i ściana zdarta – były traktowane jako pełnoprawne dzieła sztuki. W tytułach takich prac artysta wykorzystywał dwuznaczność słowa „zdjęcie”.
Każda sytuacja artystyczna, którą Mikołaj Smoczyński aranżował, każda rzecz, którą wykonywał lub – czasem – znajdował, była oceniana pod kątem przydatności dla jego koncepcji fotograficznej. Wszystkie swoje działania twórcze – konstrukcyjne, ingerencyjne, performerskie – sprowadzał on ostatecznie do tego medium.