Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich to ustanowione w 1995 roku przez UNESCO doroczne święto mające na celu promocję czytelnictwa, edytorstwa i ochronę własności intelektualnej prawem autorskim. Tegorocznym gospodarzem imprezy są Stany Zjednoczone.
"Święto książki obchodzimy w Polsce od 2008 roku. Organizują je wydawcy, księgarze i czytelnicy - w tym dniu rośnie zainteresowanie książką i sprzedaż. W poprzednich latach tematem wiodącym były prawa autorskie - są one nadal zagrożone. Zależało nam na akcentowaniu problemów, związanych z łamaniem praw autorskich, w tym roku skupiliśmy się na księgarniach - w ciągu kilku ostatnich lat ubyło nam blisko 20 procent księgarń, w większości małych, lokalnych" - powiedział podczas wtorkowej konferencji prasowej Włodzimierz Albin, prezes Polskiej Izby Książki.
650 lat temu, w dokumencie wydanym 12 maja 1364 r. w Krakowie, ustanowiono Studium Generalne, późniejszą Akademię Krakowską. Dokument wśród pracowników potrzebnych do funkcjonowania placówki wymienił stacjonariuszy, którzy łączyli w sobie funkcje księgarza, bibliotekarza i wydawcy. Z okazji rocznicy wydania dokumentu Polska Izba Książki zorganizowała konkurs literacko-fotograficzny "Moja ulubiona księgarnia". Jego uczestnicy przygotować mają opis, uzupełniony fotografiami swojego ulubionego miejsca zakupów książek.
"Księgarnia nie jest sklepem, w którym sprzedaje się książki ale także miejscem, w którym czytelnik może otrzymać radę od księgarza. Z 2500 tysiąca liczba księgarń stopniała do 1800. To sytuacja dla kultury polskiej alarmująca. Dlatego Polska Izba Książki wystąpiła w tym roku z projektem ustawy o jednolitej cenie książki - staramy się wprowadzić w Polsce rozwiązania prawne, od lat funkcjonujące w Europie Zachodniej, gdzie małe księgarnie znajdują się pod ochroną a jedną z form tej ochrony jest właśnie ujednolicenie ceny książki" - podkreślał Albin.
W ramach programu "650 lat w służbie książki" zaplanowano wykłady, spotkania z twórcami i konferencje naukowe na temat historii i znaczenia książki.
Z badań, przeprowadzonych przez PIK wynika, że głównym nośnikiem tekstów, po który sięgają czytelnicy - w sytuacji w której przybywa nośników cyfrowych - wciąż pozostają książki, najczęściej kupowane w księgarniach, nie w supermarketach czy dyskontach. Według 74 proc. ankietowanych czytanie książki uchodzi za najbardziej wartościowy sposób spędzania wolnego czasu a ściąganie książek z internetu jest dalece mniej popularne niż ściąganie filmów czy muzyki.
Pomysł organizacji święta zrodził się w Katalonii. W 1926 roku wystąpił z nim wydawca Vicente Clavel Andr‚s. 23 kwietnia jest w Katalonii hucznie obchodzonym świętem narodowym, jako dzień jej patrona - Świętego Jerzego. Zgodnie z długą tradycją obdarowywano w ten dzień kobiety czerwonymi różami, mającymi symbolizować krew pokonanego przez Św. Jerzego smoka. Z czasem kobiety zaczęły odwzajemniać się mężczyznom podarunkami w postaci książek.
23 kwietnia to również symboliczna data dla literatury światowej. W tym dniu, w roku 1616 zmarli Miguel de Cervantes, William Shakespeare i Inca Garcilaso de la Vega (przy czym datę śmierci Shakespeare'a podaje się według kalendarza juliańskiego, a pozostałych dwóch - według gregoriańskiego). Na ten sam dzień przypada również rocznica urodzin lub śmierci innych wybitnych pisarzy, np. Maurice'a Druona, Halldóra Laxnessa, Vladimira Nabokova, Josepa Pla i Manuela MejĄa Vallejo. W Hiszpanii Dzień Książki jest świętem oficjalnym już od roku 1930.
Cały rok 2014 ma przebiegać pod znakiem imprez popularyzujących książkę, czytelnictwo i wiedzę o zawodach związanych z wytwarzaniem i upowszechnianiem książek. Po raz jedenasty Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich organizuje, w dniach 8-15 maja 2014 r., Tydzień Bibliotek - program promocji czytelnictwa i bibliotek. Ma on na celu podkreślanie roli czytania i bibliotek w poprawie jakości życia, edukacji oraz zwiększanie prestiżu zawodu bibliotekarza i zainteresowania książką szerokich kręgów społeczeństwa. Tydzień Bibliotek 2014 odbywać się będzie pod hasłem: "Czytanie łączy pokolenia".
